Rodzice zgłaszający się do psychologa o pomoc w kłopotach z dziećmi często przychodzą z wyobrażeniem psychologa jak osoby, która wykorzystując swoją wiedzę o rozwoju dziecka oraz doświadczenie wskaże im konkretne zachowania, które muszą zmienić i powie im jak dokładnie mają postępować w kolejnych problemowych sytuacjach.

Oczywiście częściowo mają rację. Psycholog, pedagog czy inny specjalista, który posiada wiedzę o rozwoju dzieci może udzielić rodzicom inforamcji o normach rozwojowych, o tym które zachowania są wynikiem etapu rozwojowego, a które mogą rodziców niepokoić. Niestety wiedza dotycząca rozwoju dziecka nie daje prostej odpowiedzi na wszystkie pojawiące się trudności.

Relacje międzyludźkie a tym samym relacje rodzicielskie nie stanowią odtwarzalnego wzoru, którego można się nauczyć a następnie naśladować. Każdy z nas jest indywidualną osobą wraz ze swoją historią, wyznawanymi wartościami oraz planami. Każdy z nas tworząc swoją rodzinę bierze pod uwagę inne wartości, inne aspekty życia mają dla niego znaczenie.

Dlatego przychodzących do mnie rodziców zachęcam do przyjrzenia się relacji z dzieckiem a także swoim oczekiwaniom i planom wobec siebie oraz dziecka. Wydaje się być to pierwszym krokiem, aby móc zrozumieć trudność, z jaką zgłaszają się rodzice. Celem jest wspólne znalezienie sposobu, aby rozwiązać konflikt pozostając w zgodzie z wartościami rodziny.

Zamiast zadawania pytań, co zrobić, aby moje dziecko zaczęło się inaczej zachowywać, zachęcam do sformułowania pytania o to, jaka jest moja relacja z dzieckiem, jakie są moje oczekiwania i wymagania wobec niego i co dzieje się ze mną, kiedy dziecko ich nie spełnia.

Zachęcam do zobaczenia w dziecku niezależnej osoby, która wkłada wysiłek w nabywanie nowych umiejętności i wchodzenie na coraz wyższe etapy swojego rozwoju. Pojawiające się kłopoty najczęściej związane z niedostosowaniem dziecka do szeroko rozumianych oczekiwań (rodziców lub społeczeństwa) mogą być sygnałem, że dziecko potrzebuje pomocy w radzeniu sobie z emocjami, ale mogą być także sygnałem zdobywania przez dziecko nowej kompetencji. W takiej sytuacji, kiedy mamy wątpliwości na ile zachowanie dziecka jest prawidłowym etapem rozwojowym a na ile jest to zachowanie świadczące o trudności, która sama nie minie warto się skonsultować ze specjalistą.