Oddanie dziecka pod opiekę instytucji zawsze budzi w rodzicach wiele skrajnych emocji. Z jednej strony chcieliby oni uchronić swoje dziecko przed dotkliwym przeżyciem rozstania z drugiej zdają sobie sprawę, że kontakt z rówieśnikami będzie sprzyjał ich rozwojowi.

Rozwój trzylatka ułatwia sprostanie nowym wyzwaniom.

Wraz z rozpoczęciem trzeciego roku życia dziecko wkracza w nową fazę rozwoju. Rozwój w sferze fizycznej, emocjonalnej i społecznej pozwala na nabranie przez dziecko nowych umiejętności i prowadzi do zmian w jego zachowaniu.

Dziecko staje się coraz bardziej samodzielne, potrafi samo skorzystać z toalety, umyć ręce, założyć kurtkę i buty.
Rozumie coraz lepiej różne sytuacje społeczne, umie się przywitać i pożegnać, zna swoje imię i nazwisko, umie się przedstawić. Wie, które zabawki należą do niego, umie zlokalizować swoje buty, kurtkę, czapkę.

Maluch nabiera coraz lepszej umiejętności rozpoznawania emocji swoich i innych osób. Wie kiedy robi coś co może spotkać się z dezaprobatą rodziców a kiedy otrzyma pochwałę. Zaczyna żartować i wygłupiać się z rodzicami. Uczy się, że są granice, których nie może przekraczać co wywołuje jego złość.

Zmiany można zaobserwować także w sposobie zabawy dziecka. Przed trzecim rokiem życia dzieci na ogół bawią się same, nie są zainteresowane zabawą z innymi dziećmi. Mimo obecności grupy dzieci w piaskownicy, każdy z maluchów bawi się, nie wchodząc we interakcje (pominąć należy wzajemne podkradanie łopatek). W wieku 3 lat dzieci zaczynają bawić się wspólnie, umieją już bardziej lub mniej sprawnie komunikować się między sobą, podejmują współpracę.

Jak uławtić sobie podjęcie decyzji o oddaniu dziecka pod opiekę przedszkola?

Należy pamiętać, że każde dziecko rozwija się w innym tempie. Aby sprawdzić czy nasze dziecko osiągnęło dojrzałość przedszkolną warto przyjrzeć się jego umiejętnościom i zachowaniom w wymienionych powyżej sferach życia. W tym celu można odpowiedzieć sobie na pytania:

Czy dziecko chętnie eksploruje nowe miejsca? Czy oddala się od rodziców, żeby poznać nowe otoczenie?
Jeśli nie warto zachęcać dziecko do interesowania się nowymi miejscami. W ramach przygotowania do rozpoczęcia nauki w przedszkolu można organizować dziecku wyjścia do nowych miejsc (sala zabaw, odwiedziny u znajomych, klubokawiarnia, basen, itp.).

Czy moje dziecko chętnie zostaje pod opieką innych niż rodzice dorosłych (dziadków, cioć, niani)?
Jeśli dziecko silnie przeżywa stres związany z rozłąką warto zacząć stwarzać sytuacje, w których będzie mogło przyzwyczaić się, że nie zawsze mama jest w zasięgu wzroku. Można zaaranżować sytuacje kiedy rodzice, będąc w domu, wychodzą do innego pokoju podczas gdy dziecko zostaje w pokoju z babcią lub ciocią. Stopniowo można wydłużać czas rozłąki aby zmniejszyć niepokój dziecka związany z rozstaniem.

Czy dziecko jest zainteresowane swoimi rówieśnikami? Czy próbuje nawiązać z nimi kontakt?
Jeśli dziecko zaczyna przechodzić z zabawy samotnej na etap zabawy równoległej, obserwowania rówieśników, naśladowania ich oraz próbuje zawiązania kontaktu, jest to dobry znak. Zainteresowanie innymi dziećmi będzie na pewno dodatkową motywacją dla dziecka do pozostawania w przedszkolu i zmniejszy dotkliwość rozstania z rodzicami.

Czy dziecko umie rozpoznawać i regulować swoje emocje?
Świadomość i umiejętność kontrolowania swoich emocji to sztuka, którą doskonalimy całe swoje życie. W kontekście rozwoju emocjonalnego warto przyjrzeć się czy dziecko korzysta z pomocy dorosłego w sytuacjach stresujących, czy prosi o pomoc. Czy potrafi zmniejszyć swój niepokój np. poprzez przytulenie się, złapanie z rękę.

Czym jest adaptacja przedszkolna?

Każda placówka pracująca z dziećmi ma swój własny sposób na przeprowadzenie adaptacji dla nowych członków grupy.
Celem adaptacji jest przygotowanie najmłodszych dzieci na poznanie nowego miejsca. Zwykle w trakcie miesięcy wakacyjnych rodzice są zapraszani na spotkania i dni otwarte podczas, których mogą dowiedzeić się jak funkcjonuje przedszkole i poznać kadrę. Wtedy też można dowiedzieć się jak wygląda etap adaptacji.
Czasami rodzice mają większy udział w adaptacji dziecka. Przychodzą do placówki z dziećmi, i pozostają z nimi w grupie przez godzinę lub dwie, aby dzieci mogły zapoznać się z miejscem. W niektórych miejscach praktykowane jest stopniowe wydłużanie, początkowo krótkiego pobytu w przedszkolu ale bez towarzystwa rodzica. Ważne jest aby podczas zebrania z nauczycielem porozmawiać o naszych obawach i podzielić się swoją wiedzą na temat dziecka (co lubi robić, co je uspokaja).

O czym warto pamiętać

Przygotowując nasze dziecko do nowego etapu edukacji w przedszkolu warto pracować nad zwiększaniem jego samodzielności i rozumienia zasad społecznej interakcji. Cenne może być włączenie do codziennego planu dnia, wspólnych posiłków przy stole (jeśli do tej pory ich nie praktykowaliśmy) i drobnych obowiązków (jak sprzątanie klocków do pudełka po zabawie). Dzięki podniesieniu kompetencji społecznych dziecka mamy możliwość obniżyć poziom stresu przeżywanego w związku z nową sytuacją. Należy jednak pamiętać aby wprowadzane przez nas zmiany nie były zbyt duże i nie były przez nas egzekwowane w zbyt nagły sposób. Stopniowe i przemyślane wprowadzanie zmian będzie sprzyjało łatwiejszemu ich przyjęciu przez dziecko.